Oyuncu Monitörü Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?

Bilgisayarınızda oyun oynarken performansınızı arttırmak istiyorsanız donanımınız dışında öteki bir modüle daha dikkat etmelisiniz: monitör. Monitörler günümüzde oyunculuğun da gelişmesiyle epeyce geniş fiyat yelpazesine sahipler. Pekala bu fiyatları bu kadar düşüren ya da artıran etmenler neler? Bir monitör satın almak istediğinizde nelere dikkat etmelisiniz? Bu yazımız sizin için oluşturuldu.

Yenileme suratı:

Yenileme suratı, monitörünüze yansıyan imajın ne kadar süratli değiştirilebileceğidir. Her manzara aslında farklı fotoğraflardan oluştuğundan, yenileme suratı monitör seçerken dikkate almanız gereken en kıymetli etmenlerden. Bir manzaranın değişme suratı “Hertz (Hz)” cinsinden ölçülür. 120 Hz'lik bir monitöre sahipseniz, ekranınız saniyede 120 kere manzara yenileyebilir. 60 Hz’lik bir monitör saniyede 60 sefer, 144 Hz’lik bir monitör de saniyede 144 sefer imaj yenilemesi yapar.

Bugün dünyadaki monitörlerin birden fazla 60 Hz yenileme suratına sahip. Lakin monitörlerin fiyatlarını değiştiren etmen büyük ölçüde bu. Şayet 144 Hz bir monitör almak istiyorsanız neredeyse bir laptop parasını gözünüzden çıkarmanız gerekiyor. Yenileme suratı ne kadar yüksek olursa, oyun o kadar akıcı olur. Olağan bu yalnızca monitöre de bağlı değil, bilgisayarınızda bulunan ekran kartının performansına da bağlı.

Reaksiyon Mühleti:

Reaksiyon mühleti, bir monitörde imgeyi oluşturan piksellerin bir renkten başkasına değişmesinin ne kadar sürdüğünü ölçer. Milisaniye (ms) cinsinden ölçülür. Genelde siyahtan beyaza gidip tekrar siyaha dönmesinin ne kadar vakit alacağını ölçerek sonuca varılır.

Reaksiyon müddeti, yenileme süratiyle alakalıdır. Yenileme suratı ne kadar çok imgenin değişebileceğini gösterir, reaksiyon müddeti ise her bir pikselde yaşanan renk değişikliklerinin suratını gösterir. Şayet reaksiyon müddetiniz gereğince süratli değilse ekranda “gölge” ismi verilen hayalet imgelerle karşılaşabilirsiniz. Hasebiyle reaksiyon mühleti ne kadar düşük, o kadar düzgün.

Giriş Gecikmesi (Input Lag):

Giriş gecikmesini iki halde tanımlayabiliriz. Birden fazla kişi giriş gecikmesini klavyede yahut farenizde bastığınız bir tuşun ekranınıza yansıma müddeti olarak tanımlar. Şayet bir gecikme varsa, yaptığınız aksiyon, diyelim ki ateş ediyorsunuz, yarım saniye kadar gecikerek ekranınıza yansır.

Başka bir tanıma nazaran giriş gecikmesi, bir imaj sinyalinin monitöre ulaşmasına kadar geçen süreyi tanımlar. Bu tarif aslında daha çok imaj gecikmesinin tarifi oluyor. İki tanıma nazaran de sonuç olarak giriş gecikmenizin pahası düşük olmalı.

En Uzunluk Oranı:

16:9, 21:9, 32:10 olarak tabir ettiğimiz bedeller en uzunluk oranını gösterir. Birinci sayı monitörün genişliğini, ikinci sayı monitörün yüksekliğini belirtir. Günümüzde en yaygın kullanılan oran 16:9 oranıdır. Lakin ultra geniş monitörler almak isterseniz 21:9, 32:10 ve 32:9 üzere seçenekler de mevcut.

Renk Uzayı (Color Space):

Renk uzayı yahut renk profili, monitörün görüntüleyebileceği renk aralığıdır. Monitörler görebildiğimiz her rengi gösteremez. Bu nedenle renk alanı denilen evvelden tanımlanmış bir alt kümeden yardım alır. SRGB, AdobeRGB ve NTSC üzere monitör özelliklerine bakarken karşılaştığınız birkaç renk uzayı vardır.

Monitör üreticileri genelde monitörlerinin X oranda sRGB, NTSC ve AdobeRGB renklerini kapsadıklarını söyler. Tasarımcılık üzere renklere odaklı bir iş yapmıyorsanız, bu oranlar genelde standart seviyede kabul edilebilir. Tekrar de daha canlı renkler görmek istiyorsanız paha ne kadar yüksek, o kadar uygun.

HDR Özelliği:

Yüksek dinamik aralık (HDR), çağdaş monitörlerin en büyük getirilerindendir. Çoğunlukla 4K UHD monitörlerde bulunsalar da öteki çözünürlüklerde de kullanılabilirler. HDR, ekranda daha geniş bir renk yelpazesine imkan sağlar. Sonuç olarak, renkler ekranda daha net ve canlı gözükürler.

Parlaklık:

Her monitörün özelliklerinde bu bilginin yazdığını göremezsiniz lakin birden fazla monitör bu bilgiyi sağlar. Parlaklık, metrekareye düşen kandela (ışık şiddeti birimi) olarak ölçülür, cd/m2 olarak gösterilir. Monitörünüzdeki manzaranın azamî parlaklığını söyler.

Monitörler genelde 250-350 cd/m2 sunar. Şayet HDR bir monitörünüz varsa genelde 400 cd/m2 oranına sahipsiniz. Ekran parlaklığı düzeyi bireyden bireye değişir. Kimi az parlak kimi çok parlak sever. Bu yüzden siz de gözünüze hangisi güzel geliyorsa onu seçin.

G-Sync ve FreeSync Teknolojileri:

Her grafik kartı üreticisi kendi yenileme suratı teknolojisini dayanaklar. Bu teknoloji sayesinde monitörünüz ve grafik kartınız daima bağlantı halindedir ve birbirlerinin yenileme suratlarına uyarlar.

Hasebiyle bu türlü bir monitör almadan evvel ekran kartınızın bu takviyeye sahip olup olmadığını denetim edin. Nvidia ekran kartına sahipseniz G-Sync, AMD ekran kartına sahipseniz FreeSync destekleyen monitörler alın.

Panel Tipi (TN ve IPS):

Günümüzdeki monitörler TP ve IPS panel teknolojilerine sahip durumdalar. Bu iki panel hakkında uzun uzadıya bir açıklama yapmayacağız, genel formda bahsedeceğiz. TN paneller reaksiyon müddeti açısından daha âlâ performans sağlarlar. Lakin görüntüleme açıları epey berbat olabilir.

IPS monitörler ise üstün renk doğruluğu ve görüntüleme açıları sunar. Lakin TN panellere kıyasla daha yavaş reaksiyon mühletine sahiptirler. Birebir vakitte yüksek üretim maliyetine sahip olduklarından daha kıymetli olabilirler.

Quantum Dot Ekran Teknolojisi

Quantum Dot teknolojisi panel teknolojilerinin en son eseri. Sadece birkaç nanometre boyutlarında minik yarı iletken kristallerden oluşmakta. Bu teknoloji renklerin çok daha canlı gözükmesine imkan sağlıyor.

Rehberimizin sonuna geldik. Umarız monitör seçiminizde seçenekleri azaltmanıza yardımcı olabilmişizdir.