Bursa’da Köylüler, Köylerine Açılmak İstenen Maden Ocağına Reaksiyonlu: “Bizi Öldürürler, O Vakit Burada Altın Madeni Açarlar”

ZEHRA DEĞİRMENCİ/ SİBEL KAHRAMAN

Bursa‘nın Orhaneli ilçesi Söğüt ve Akalan köylülerinin, 16,85 hektarlık alana açılmak istenen maden ocağına karşı uğraşları sürüyor. Köylüler, “Akalan köyü mutlaka bu olaya müsaade vermez. Biz bu topraklarımızın ve topraklarımızın hoşluğunu hiçbir vakit bozdurmayız. Bizi öldürürler, o vakit burada altın madeni açarlar. Yoksa mümkün değil, bizden müsaade yok” dedi.

Bursa‘nın Orhaneli ilçesi Söğüt ve Akalan köylerindeki iki başka alandan oluşan toplam 16,85 hektarlık alana 2022 yılının ekim ayında maden ocağı açmak için ÇED müracaatında bulunan Koza Altın’a karşı köylülerin çabası sürüyor. Köylüleri ziyaret eden Bursa Su Kolektifi üyesi Caner Gökbayrak ise şunları söyledi:

KÖYLÜLERİN GAYRETİ GERİ ADIM ATTIRMIŞTI

“Biz bugün buraya Söğüt ve Akalan köylerini ziyarete geldik. Bursa Su Kolektifi olarak suyun ve tabiatın korunmasına yönelik uğraşlarımızın bir adımı bu. İki köyde de Bursa’da bir ÇED süreci başlatılmış durumda. Koza Altın şirketi bu iki köyde üç büyük ruhsat alanı için ÇED süreci başlattı. Bu süreçler geçmişte de yapılmıştı. 2015’te bir ÇED süreci başlatılmıştı. Lakin hem Söğüt hem de Akalan köyü için başlatılan bu süreçler köylülerin önemli uğraşı sonucunda durdurulmuştu, devamı gelmedi. En son 2022 yılında bu alanlar için bir ÇED süreci başlatıldı yeniden tıpkı yerde. Ama maden alanlarını değiştirmişler zira maden çıkartılacak yerlerde alan çok büyük. Ruhsat alanlarının yaklaşık yüzde 1’lik bir kısmı maden olarak gözüküyor. Daha doğrusu maden ocağı olarak gözüküyor. Olağanda olması gereken bilgi de verilmiyor doğal ki doğal olarak. Orada ÇED raporundaki verilecek ziyan yalnızca o yüzde 1’lik kısmı için geçerli. Zira ruhsat çok çok büyük. Yüzde 99’u daha geride duruyor. O denli ki bu ruhsat alanları kuzeyde Orhaneli’ye kadar dayanmış durumda ve 5 tane de köyü topraklarıyla, konutlarıyla, yerleriyle içine alacak bir büyüklüğe sahip.

KÖYLÜLER KOZA ALTIN’I KÖYLERİNDE İSTEMİYOR

Biz Akalan köyüne geldik ve halkla da konuştuk. Halk çok yansılı. Zati geçmişte de vermişlerdi çabalarını, tekrar vermeye kararlılar. Bu altın madenini, Koza Altın’ı ya da öbür hiçbir şirketi köylerinde istemiyorlar. Nitekim bulunmaz hoşlukta yeşillik ve doğal bir yapıya sahip köyler ve bunların bu türlü korunması gerek. Ne yazık ki altın madenciliği yapılırsa burada önemli bir zahmet yaratacak. Diyorlar ki artık ‘biz buradan aşağı alacağız, üç buçuk saat uzaklıkta Bergama Ovacık’ta altını ayrıştıracağız’. Bu bir ıstırap. Buradan oraya yolda 200 bin ton toprak taşınacak. Oradan her 1 tondan tam 1 gram altın, 3 gram gümüş çıkartacaklar. Sonra bunun karlı olmasını beklemek makul değil. Olağan ki ileriki bir periyotta kesinlikle burada da bir ayrıştırma tesisi, zenginleştirme tesisi yapacaklar. Altın zenginleştirme tesisi de yaparlarsa şayet esasen önemli manada bir risk kelam konusu zira buranın suları direkt Bursa’nın Doğancı Barajı’na hakikat akıyor. Derelerin suları Doğancı Barajı’nı kirletecek demektir. Bursa’da içme suyunun sağlandığı Doğancı Barajı’nın kirliliği kelam konusu olacaktır. O yüzden mutlaka bu altın madenlerin burada olmaması gerek. Bu hoşluğun, doğal yeşil alanın korunması için olmaması gerek. Altın madenin öteki yerde ayrıştırılması çok değerli değil. Nerede yapılıyorsa yapılsın, oraya verilen ziyan çok büyük. Orada yapılan süreç çok büyük. O siyanürün verdiği ziyan çok büyüktür. Esasen bunun bir örneğini de Fırat ırmağına boşalan çöpler altın madeninde de gördük.  Onun üstünün bir formda devlet tarafından neredeyse kapatılmaya çalışıldığını da gördük. Gerçeklerin gizlendiğini de gördük. Bunlar aslında gizlenerek yapılacak şeyler değil. Nitekim üzerine giderek ve artık müsaade vermeyerek, verilen müsaadelerini kaldırılarak altın madenciliğinin bitirilmesinin en hakikat olacağı zati görünen gerçektir.”

“KAHVENİN ÖNÜNDEYİZ, GELİRLERSE BEKLİYORUZ”

Akalan köyü sakinlerinden Erol Bayındır da şöyle konuştu:

“Akalan köyü katiyetle bu olaya müsaade vermez. Biz bu topraklarımızın ve topraklarımızın hoşluğunu hiçbir vakit bozdurmayız. Bizi öldürürler, o vakit burada altın madeni açarlar. Yoksa mümkün değil, bizden müsaade yok. Fakat bizi ezip geçerek yaparlarsa yaparlar. Biz bu yerlerden karnımızı doyuruyoruz. Çoluğumuz çocuğumuz burada. Biz çiftçilik ve hayvancılık yapıyoruz. Biz neyle besleneceğiz, neyle karnımızı doyuracağız. Akalan’ın yerini bozdurmayız. Kim gelirse gelsin.”

Arazilerinde üretilmeyen neredeyse hiçbir mahsul olmadığını söyleyen Bayındır, “Bu köy kendi tarlasından çıkardıklarıyla geçiniyor. Gençler köyde yaşıyor, göç de olmuyor. Kim gelirse gelsin 2015’te çıktığımız üzere yeniden karşılarına çıkarız. Biz daima kahvenin önündeyiz, gelirlerse bekliyoruz” dedi.

“TÜRKİYE’DE ALTIN MADENİNİN YARARINI GÖREN KİMSEYE RASTLAMADIM”

Altın madenine karşı çıkma nedenlerini anlatan Bayındır, “Bu siyanür. Bunun biz örneklerini gördük. Ben kamyonculuk yaparken Türkiye’de çok dolaştım. ‘Bunun bize yararı var’ diyen hiç kimseyi görmedim ben. Bunun ziyanı var. Siyanür her halükarda ziyanlı. Ben niçin öldüreyim ki kendimi? Beni öldürsünler lakin yerime yeniden de değmesinler. Parayla pulla işimiz yok bizim. Karnımızı doyuracak kadar parayı da buluyoruz ancak biz yerimiz için o müsaadesi asla vermeyiz” diye konuştu.

Akalan Köyü Muhtarı Hüseyin Yılmaz ise “2023 yılında ÇED’de istenilen yerde köyümüzün su kaynakları var. Maden açmak istedikleri yer bu alan. Burada bizim köyümüzün su yatakları var, barajımızın dolum noktaları var. O yüzden burada bu türlü bir şey istemiyoruz. Köy olarak karşıyız” dedi.

“DEDELERİMİZDEN KALAN TOPRAKLARI ÇOCUKLARIMIZA BIRAKACAĞIZ”

Köylerinde maden ocağı olmasını istemediklerini kaydeden Söğüt Köyü Muhtarı Yaşar Aydemir de şöyle konuştu:

“Maden ocağından ötürü başımız kaygıda. Biz köylüler olarak maden ocağını istemiyoruz. Dedelerimizden kalan yerleri teslim etmek istemiyoruz. Dedelerimiz burayı bize nasıl bıraktıysa, biz de emanet olan toprağı çocuklarımıza bırakmak istiyoruz. Bu işe karşıyız. Bu doğayı onlara öldürtmeyeceğiz. Gerekirse sabaha kadar toprakta nöbet tutacağız. Göletimize döküm alanı yapıyorlar. Gölet gittikten sonra burada hayat zati ölür. Gelsinler toprakla köyü eksiksiz gömsünler, beşerler altında kalsın. Biz yerlerimizi vermek istemiyoruz. Biz onların altınını istemiyoruz, almıyoruz da satmıyoruz da.”