Harita güncellendi, 45 vilayet canlı fay sınırı üzerinde! Marmara’da tehlike çanları yalnızca İstanbul için çalmıyor

MTA canlı fay sınırları haritasını güncelleyerek kamuoyuyla paylaştı. Haritayı kıymetlendiren Yüksek Jeofizik Mühendisi Mehmet Sarper Celasun, “Bizim ülkemizde olan sarsıntılar 7 büyüklüğünden 7.6 büyüklüğüne kadar olabiliyor ancak bunlar ana kırıklar üzerinde. Münasebetiyle ikincil kırıklarda tahminen 2 ya da 3 büyüklüğünde 4’e kadar küçük zelzeleler beklenebilir. Bunu tam olarak bilmek mümkün değil. Kırıkların üzerinde yapılaşma olmaması gerekir lakin her kırık da yüzeyden anlaşılmıyor” tabirlerini kullandı.

45 VİLAYET, CANLI FAYLARIN GEÇTİĞİ ALAN ÜZERİNDE

Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) canlı fay çizgileri haritasını güncelleyerek kamuoyuyla paylaştı. Harita üzerinde toplam 485 canlı fay sınırı belirtildi. Haritada ortalarında Aydın, Bursa, Düzce, Hatay, Kocaeli, Manisa ve Sakarya’nın da olduğu 45 vilayet canlı fayların geçtiği alan üzerinde bulunuyor.

İşte risk altındaki vilayet ve ilçeler;

• ADIYAMAN: Gölbaşı
• AFYONKARAHİSAR: Çay, Dinar, Kızılören, Sandıklı
• ANKARA: Şereflikoçhisar
• ANTALYA: Demre
• AYDIN: Bozdoğan, Germencik, İncirliova, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Nazilli, Söke, Sultanhisar, Yenipazar
• BALIKESİR: Gönen, Manyaz
• BATMAN : Kozluk
• BİNGÖL: Karlıova, Yedisu
• BOLU: Gerede, Yeniçağa
• BURSA: Gemlik, Kestel, Mustafakemalpaşa
• ÇANAKKALE: Çan, Yenice
• ÇORUM: Laçin
• DENİZLİ: Babadağ, Çameli, Çardak, Honaz
• DİYARBAKIR: Lice
• DÜZCE: Çilimli, Cumayeri, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı
• ELAZIĞ: Palu, Sivrice
• ERZİNCAN: Üzümlü
• ESKİŞEHİR: İnönü
• GAZİANTEP: İslahiye
• HAKKARİ: Şemdinli
• HATAY: Erzin, Hassa, Kırıkhan, Payas
• ISPARTA: Eğirdir, Senirkent, Uluborlu
• İZMİR: Kemalpaşa, Seferihisar, Tire
• K.MARAŞ: Nurhak, Türkoğlu
• KAYSERİ: Talas, Yeşilhisar
• KIRIKKALE: Keskin
• KIRŞEHİR: Akpınar, Mucur
• KOCAELİ: Başiskele, Derince, Gölcük, Kartepe
• KONYA: Akşehir, Altınekin, Doğanhisar, Ilgın
• KÜTAHYA: Gediz, Simav
• MALATYA: Akçadağ
• MANİSA: Ahmetli, Alaşehir, Gölmarmara, Kırkağaç, Salihli, Sarıgöl, Soma, Turgutlu
• MERSİN: Çamlıyayla, Mut
• MUĞLA: Menteşe, Milas
• MUŞ: Korkut, Varto
• NİĞDE: Altunhisar, Bor
• OSMANİYE: Düziçi, Toprakkale
• SAKARYA: Akyazı, Arifiye, Ferizli, Hendek, Karapürçek, Sapanca
• ŞANLIURFA: Bozova
• SİİRT: Eruh
• ŞIRNAK: Beytüşşebap
• SİVAS: Altınyayla, Yıldızeli
• TOKAT: Niksar, Pazar, Reşadiye
• VAN: Çaldıran, Özalp
• YALOVA: Altınova, Çınarcık

“KIRIKLARIN ÜZERİNDE YAPILAŞMA OLMAMALI”

Haritayı kıymetlendiren Jeofizik Yüksek Mühendisi Mehmet Sarper Celasun, yeni fayların paniğe sebep olmaması konusunda ihtarlarda bulunarak, “Genellikle büyük sarsıntı üreten kırıklar bizim ülkemizdeki ana kırıklarımız. Kuzey Anadolu Fay Sınırı, Doğu Anadolu Fay Sınırı. Kırıkların üzerine yapılaşma yapmak uygun değil, hasebiyle bu haritaların aktüel olması oralara yapılaşmadan kaçınmak ismine çok yararlı bir şey” tabirlerini kullandı. Celasun, yapılaşmaların belirtilen alanlardan uzakta gerçekleşmesi gerektiğini de vurguladı.

“DİRİ FAYLAR ZELZELE ÜRETEBİLECEK POTANSİYELE SAHİP”

Celasun, “Bu çalışmalar çok önemli jeofizik araştırmaların sonucunda oluyor ve çok maliyetli. Bunlara fiyatsız olarak herkesin erişim sağlaması, hem zelzeleye dayanıklılık bilinçliliği açısından, hem biz mühendislerin bu mevzularla alakalı çalışma yapması açısından çok olumlu bir şey. Bahsedilen yeni canlı faylar da, bizim kırıklarda meyyit ve canlı kırıklar dediğimiz iki ana başlık var. Bunlardan diriler günümüzde zelzele üretebilecek potansiyele sahip kırıklar. Kırık haritasından anlamamız gereken sarsıntıda güvenlik açısından yapıların tasarlanmasında, nerelerden zelzele beklenmesi konusunda bize çok kıymetli bilgiler veriyor. Birçok yeni kırık ekleniyor ancak kimse paniğe kapılmasın” formunda konuştu.

“İKİNCİL KIRIKLARDA 4’E KADAR ZELZELELER BEKLENEBİLİR”

Celasun, “Bizim ülkemizde olan zelzeleler 7 büyüklüğünde 7.6 büyüklüğüne kadar olabiliyor lakin bunlar ana kırıklar üzerinde. Münasebetiyle ikincil kırıklarda tahminen 2 ya da 3 büyüklüğünde 4’e kadar küçük sarsıntılar beklenebilir. Bunu tam olarak bilmek mümkün değil. Kırıkların üzerinde yapılaşma olmaması gerekir ancak her kırık da yüzeyden anlaşılmıyor” sözlerini kullandı.

“NASIL YAPI TASARLANMASI GEREKTİĞİNİ HESAPLAYABİLİYORUZ”

Celasun, “Bu kırıklar bizim için neden değerli? Sarsıntıya dayanıklılıkta birinci bahis, sarsıntının büyüklüğü ve sarsıntıdan uzak olma. Bu çalışmalarla biz hem kırıkların yerini, ne kadar büyüklükte sarsıntı üretebileceğini, bu büyüklükteki sarsıntılara nazaran nasıl yapı tasarlanması gerektiğini hesaplayabiliyoruz. Kendi yaptığımız çalışmalarla da hem yapıların güvenliğini, hem yerde sarsıntı güvenliğini ölçebiliyoruz. Yerde titreşim ölçüleri alarak ‘Yerin bir zelzele büyütmesi var mı, rezonansa giriyor mu? Yapıların bileşenleri sağlıklı mı?’ Bunlara bakılıyor. Kırıkların da yerleri bilindiği vakit ‘Burası bu kadar sarsıntı üretebilir, o vakit bu dayanıklılığa nazaran yapı yapılması lazım, burada kentleşme kırıklardan uzak olması lazım’ üzere birçok husus açığa çıkmış oluyor” dedi.

“MARMARA’YA YAKIN VİLAYETLERİN TAMAMINDA BU SARSINTI HİSSEDİLECEK”

Celasun, “Önce sarsıntı beklenen yeri tespit etmemiz lazım, kırıkların ehemmiyeti buradan geliyor. Kırıkları buluyoruz ki buralarda zelzele beklenebilir, buralarda sarsıntı olabilir. Kıymetli olan ikincil kırıklar yahut buna bağlı küçük kırıklar değil ana kırık çizgileri çok değerli. İstanbul için konuşulacak olursa Kuzey Anadolu kırığının Marmara’daki kırılmasını beklediğimiz kısım şu anda öncelikli lakin yalnızca İstanbul değil Marmara’ya yakın vilayetlerin tamamında bu sarsıntı hissedilecek. Hasebiyle burada en berbata hazırlanmak değerli. Biz tedbirlerimizi almalıyız. Bu kırıklar mühendisler için ehemmiyeti fakat beşerler açısından da oturduğu yeri bilmesi, inceleyip karar vermesi için olağan ki önemli” diye konuştu.