Prof. Dr. Musa Kazım Arıcan: “Deprem bu kainatın gerçeğidir bunu kabul edeceğiz”

Prof. Dr. Musa Kazım Arıcan: “Deprem bu kozmosun gerçeğidir bunu kabul edeceğiz”

Dr. Selda Adil Eklemezler, ” Bursa‘da 25 bin afetzedeye mesken sahipliği yapıyoruz”

17 Ağustos felaketinin yıldönümünde zelzelenin toplumsal tesirleri konuşuldu

BURSA Bursa Teknik Üniversitesi tarafından 17 Ağustos 1999 Gölcük Depremi’nin 24. yıl dönümü çerçevesinde Mimar Sinan Yerleşkesi’nde ‘Depremin Toplumsal Etkileri’ başlıklı bir panel gerçekleşti. Panelde sarsıntı gerçeği ve alınması gereken tedbirler konuşuldu.

Bursa Teknik Üniversitesi’nde 17 Ağustos felaketinin 24. yılında “Depremin Toplumsal Etkileri” paneli gerçekleştirildi. Panele, Yıldırım Belediye Lideri Oktay Yılmaz, Kestel Belediye Lideri Başkan Tanır, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanvekili Ali Mersin, BTÜ Rektörü Prof. Dr. Naci Çağlar, Ankara Toplumsal Bilimler Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Musa Kazım Arıcan, Uludağ Üniversitesi Rektörü Feridun Yılmaz, Mudanya Üniversitesi Rektörü Hasan Yavuz, ve Akademik Oda liderleri katıldı.

BTÜ Mimar Sinan Yerleşkesi Turkuaz Salonda gerçekleşen panelde moderatörlüğü Prof. Dr. Naci Çağlar üstlendi. Ankara Toplumsal Bilimler Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Musa Kazım Arıcan, BTÜ İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Kısmı’ndan Dr. Öğr. Üyesi Aslı Yeşil, Sosyoloji Kısmı öğretim üyeleri Dr. Rıdvan Şimşek ve Dr. Selda Adil Eklemezler konuşmacı olarak yer aldı.

“Doğal olan hiçbir şey felaket olmaz”

‘Depremin Öznesi ve Objesi: İnsan’ başlıklı sunumunu gerçekleştiren Ankara Toplumsal Bilimler Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Musa Kazım Arıcan, “Şunu artık fark etmemiz gerekiyor sarsıntı bir doğal afet. Genelde doğal felaket deniliyor, doğal olan hiçbir şey felaket olmaz. Zelzele bu cihanın bir gerçeğidir biz bunu kabul edeceğiz. Yer bilimciler zelzeleleri bazen büyük bir nimet gibide görüyor. Bir felsefeci ‘İnsan tabiata uyumlu formda değil, tabiata karşın yaşama çalışıyor’ diye söylemiş. Bugün zelzeleye uygun tabanlar, uygun olan, olmayan yerler tahminen bunlara uymaksızın yapılaşma yapıyoruz, her an zelzele olabilir ihtimalini göz gerisi ederek olağanda 3 katlı yapılması gereken meskeni 4 – 5 kat at atmaya çalışıyoruz. İnsanın bu doğal olana uygun bir hayat ideoloji oluşturmaması temel sorunumuz” formunda konuştu.

“Deprem sonrası yeni bir süreç yeni bir hayat akışı oluşur”

Depremin toplumsal boyutuna değinen Dr. Rıdvan Şimşek ise konuşmasında, “Bu zelzele süreci aslında toplumda belli bir ahengi da sağlayabilir. Bu türlü bir boyutu var lakin birde bunları yıkıp, tehdit edecek bir boyutu da var. Sarsıntı dediğimiz kaygı toplumda altta yatan tansiyonları, çatışmaları gün yüzüne çıkartabilir. Bir diğer öge bağlantı kavramı, zelzele sürecinde bunu çokça yaşadık irtibatın kesilmesi, sağlıklı bilgi alınamaması üzere süreçler önemli meselelere yol açıyor ve gereksinimlerin giderilmesi üzere yanlış ihbarlar ile pek çok meseleye yol açıyor. İrtibat araçları zelzele konusunda değerli bir öge olarak dikkate alınması gerekiyor. Oradan yayılacak bir bilgi paniği azaltacakken tam aksisi yanlış bilgilerle o problemlerin çözülmesi geciktirilebilir, engelleyebilir. Bir oburu devletin yansısı ve siyaseti, sosyologlar zelzele sürecinde devlet kurumlarındaki sürecin ilerlemesini, buradaki rollerini inceleyip bize sarsıntıya hazırlık konusunda bilgi verebilir. Bir diğer boyut toplumsal nizam ve bozulma boyutu, toplumsal yapılan rutinler zelzele sürecinde bozulur, televizyonlar sarsıntı durumunda birden yayını keser ve yayın akışını durdurur. Bakarız yeni bir süreç yeni bir hayat akışı oluşur. Bu sarsıntı bölgesinde olmayan beşerler içinde birebir biçimde bütün gündemleri değiştiren bir süreçtir. Bir öbür öge yerinde edilme meselesini ortaya çıkartır yani göç meselesini. Bir diğer boyutu, gönüllülük ve toplumsal dayanışma boyutu buda toplumda gönüllük sivil toplum örgüleri, dayanışma ağlarının varlığı bunların aktifliği ve örgütlülüğü açısından değer arz eder. Bir öbür boyut kültürel boyut, sosyologlar bu süreçte inançsal ve kültürel meseleleri inceler bir zelzele durumunda inanç ve kültür sıkıntıları toplumsal olarak önemlidir” sözlerine yer verdi.

“TÜİK bilgilerinde doğal afet nedeni ile göç yok”

Deprem sonrası yaşanan göç olayları hakkında sunum yapan Dr. Selda Adil Eklemezler, “2021 yılında TÜİK bir araştırma yaptı. insanların göç etme oranlarına bakıyorlar. Tayin, eğitim, geri dönmesi, sıhhat, bakım, mesken alması üzere öteki münasebetlerle birlikte insanların yer değiştirdiğini görüyoruz. Doğal afet nedeni ile göç yok. Direkt afeti ömrü beşerler üzerinde çokça bilindik ya da görünür olamadığını ortaya koyuyor. Nasıl olsa geçti diye bir manada geçicilik hissini hatırlatıyor. Tekrar sorun yaşadığımız sarsıntıdaki bölgeden tahliye oranlarını görüyoruz, bu nüfus büyük çapta bir orana tekabül ediyor. Nerelere dağıldılar derseniz Türkiye’nin her yerine dağıldılar. Afet durumlarında beşerler etraf vilayetlere dağılır. Evet etraf vilayetlerde var ancak ekseriyetle Ankara ve Antalya formunda oluyor. Bursa’da ise 25 bin civarı afetzede ya da etraf mültecisine mesken sahipliği yapıyoruz” dedi.