Bursa’da Taşınabilir El Dış İskeleti Geliştirildi

Bursa‘da tıp fakültesi öğrencisi ve akademisyen işbirliğiyle kısmi felçli hastaların günlük gereksinimlerini karşılamasını sağlayacak taşınabilir el dış iskeleti geliştirildi.

Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Tıp Fakültesi öğrencisi İsmail Buyruk Yassı ile Translasyonel Tıp Ana Bilim Kolu Kurucu Lideri Prof. Dr. Şehime Gülsün Temel’in ürettiği giyilebilir takviye ve rehabilitasyon aygıtı, el ile kavrama işlevini yitiren hastalara dayanak sağlıyor.

Türk Patent ve Marka Kurumunca endüstriyel tasarım olarak da tescillenen aygıt, sahip olduğu sensörlerle kullanıcının avucunu kapatmasına yardımcı oluyor.

BUÜ’nün hak sahibi olduğu birinci endüstriyel tasarım tescili olan aygıt için ulusal ve milletlerarası patent süreci de devam ediyor.

Tıp Fakültesi 5’inci sınıf öğrencisi İsmail Buyruk Yassı, AA muhabirine, 2021 yılında Almanya’nın başşehri Berlin’deki bir klinik nöroteknoloji laboratuvarında beyin bilgisayarı orta yüzleri konusunda staj yaptığını söyledi.

Staj sırasında karşılaştığı rehabilitatif el dış iskeletlerinin yetersizliklerini fark ettiği belirten Yassı, Türkiye’ye döndükten sonra Prof. Dr. Temel’e ulaşarak projesini anlattığını aktardı.

Yassı, projenin prototiplerini Bursa Coşkunöz Eğitim Vakfının sağladığı burs ve katmanlı üretim dayanağı sayesinde geliştirdiklerini lisana getirerek, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Türkiye’de satışa sunulan el dış iskeletleri ithal ediliyor ve ulaşılması güç fiyatlara satılıyor. ‘Daha düzgününü daha uygun fiyata neden Türkiye’de üretemeyelim?’ diye kendimize sorduk. Üretilen prototiplerin performansı ve özellikleri hakkındaki bilimsel makalenin ise yıl içinde yayımlanması planlanıyor. Aygıt son haline geldiğinde beyin aktivitesi sinyalleriyle de denetim edilebilmesini amaçlıyoruz. Türkiye’de üretim maksadımızı gerçekleştirmek üzere devlet ve sanayi dayanağıyla şirketleşme sürecimiz devam ediyor. Birkaç yıl içinde son eseri ulaşılabilir fiyatlarla geniş bir hasta popülasyonuyla buluşturabilmeyi umuyoruz.”

ABD’deki Harvard Medical School’a beyin stimülasyonu konusunda eğitim almak ve bilimsel çalışmalarda bulunmak üzere burslu davet edildiğini bildiren Yassı, “Şu an Harvard Medical School’da eğitim görüyorum. Mezun olduktan sonra da bu alanda kendimi geliştirmeyi ve Türkiye’ye katma bedeli yüksek projeler geliştirmeyi hedefliyorum.” dedi.

“El kavrama işlevini yitirmiş hastalar için önemli”

Prof. Dr. Şehime Gülsün Temel de topluma yarar sağlayabilecek eserler geliştirmeyi amaçladıklarını tabir etti.

İsmail Buyruk Yassı’nın kelam konusu proje fikriyle kendisine ulaştığına değinen Temel, “O vakitler pandemi süreci devam ediyordu. İnternet üzerinden bana sunum yaptı, çok etkilendim. Bir eğitmen üzere sunum yaptı. Her şeye hakimdi. Yazılımından tutun elektronik aksamına kadar her şeyi çok net anlattı.” diye konuştu.

Temel, geliştirdikleri giyilebilir el iskeletini kasında hafif fonksiyon kalmış hastaların kullanabileceğini anlatarak, şunları kaydetti:

“Bu aygıtın en değerli özelliği kompakt olması. El kavrama işlevini yitirmiş hastalar için kıymetli. Günlük muhtaçlıklarını konutta kendisi yapabilmesi için değerli. Örneğin hasta inme geçirmiş, el kavramı işlevini kaybetmiş. Kasta minimal seviyede bir işlev kalmış olması gerekiyor. Bu aletler çok kıymetli. Diğer bir üniteye bağlı daima. Bizim ürettiğimiz üzere giyilebilir değil. Bunlardan faydalanabilmesi için ya o kişinin oraya gitmesi gerekiyor ya da konutuna alması gerekiyor. Konutuna alması zati mümkün değil. Zati bizim buluş fikri buradan çıktı. Bireye mahsus el iskeletini yaparak günlük muhtaçlıklarının karşılanmasını sağlıyor ve rehabilitasyon maksatlı o kası çalıştırarak hasta her şeyi kendi yapıyor.”

Prof. Dr. Temel, aygıtı daha ergonomik ve şarj edilebilir hale getireceklerini belirtti.

En azından 3 prototip daha üretmeyi hedeflediklerini aktaran Temel, “Amacımız şirketleşmek. Şirketleşme sürecimize de Buyruk, yurt dışından geldikten sonra başlayacağız. Daha sonra da alışılmış ki bize inanan, bizimle ortak olabilecek yatırımcılar arayacağız.” tabirini kullandı.