Facebook Tarihinin En Büyük Çöküşü Neden Gerçekleşti?

Facebook ve bünyesine barındırdığı Instagram, WhatsApp üzere tüm servislerde bu akşam saatlerinden itibaren önemli bir erişim sorunu baş gösterdi. Tüm akşam boyunca devam eden erişim problemleri esnasında kullanıcılar bu servislerin hiçbirine ulaşamadı.

Konu hakkında açıklama yapan Facebook, sorunu çözmek için çalıştıklarını söz ederken durumun sebebine yönelik rastgele bir açıklama yapmadı. Bu da beraberinde türlü savları getirdi. Kimileri Facebook’un hacklendiğini söylerken bazıları sorunun kaynağında birtakım teknik yanılgılar yattığını argüman etti.

Sorun BGP ve DNS sunucularındaki yanılgılardan kaynaklanıyor olabilir:

Bu tıp gündemler hâlâ sıcakken ve şimdi resmi açıklamalar gelmemişken ortaya atılan her münasebetin sırf birer tez olduğunu bilmemiz gerekiyor. Zira bu türlü anlarda etrafta çokça bilgi kirliliğine rastlamak mümkün. Lakin olağan ki her sav sırf bir bilgi kirliliği değil, birtakım tezler epey güçlü.

Karşımıza çıkan güçlü tezlerden biri de Facebook’un bu akşam yaşadığı tarihi çöküşün gerisinde şirketin BGP ve DNS sunucularında yaşadığı yanılgıların olduğu savı. Savın kaynağında ise CloudFlare lider yardımcısı Dane Knecht var.

Knecht, attığı bir tweet ile Facebook’un DNS sunucularının çöktüğünü ve BGP’nin de (Border Gateway Protocol – Hudut Geçit Protokolü) devre dışı kaldığını tabir etti. Burada kilit nokta ise BGP. Gelişmiş bir yönlendirme protokolü olan BGP, internette yer alan otonom sistemler ortasında bilgi paylaşmayı ve yönlendirme yapmayı sağlayan ağ protokolü ve internette yaptığımız tüm aramalar temelde bu protokol sayesinde gerçekleşiyor.

Ancak BGP’nin devre dışı kalması, kelam konusu sistemde hiçbir sürecin yapılamaması, Facebook’un bu türlü bir senaryoda kendi DNS sunucularına erişememesi manasına geliyor. Bu da yaşadığımız bu büyük çöküşe sebep olabilecek çeşitten bir ‘teknik arıza’. Bu arızaya sebep olan şeyin ise Facebook mühendislerinin bir yapılandırma sırasında yaptıkları bir yanılgı olduğu söyleniyor. Durumun düzeltilmesi için ise data mühendislerinin fizikî olarak bahsi geçen yönlendiricilere müdahale etmesi gerekiyor. Lakin çalışanların merkeze giriş yapamaması, haliyle sürecin uzamasına sebep oluyor.

Bu bağlamda Facebook örneğini şu halde açıklayabiliriz: Facebook ağına BGP yönlendirmesi olmadan Facebook’un kendi DNS sunucularına erişim sağlanamıyor. Birebir biçimde Facebook’un sahip olduğu Instagram, WhatsApp ve Oculus VR’a da erişilemiyor.

Bu savın gerçekliği ve çöküşün ardındaki sebep, lakin Facebook resmi açıklama yaptığında katılaşacak. Fakat hacklenme savlarının yanında, şimdiye kadar kulağa en manıklı gelen açıklama bu diyebiliriz.