exFAT Nedir, FAT32 ve NTFS ile Ne Farkı Var?

Günlük hayatımızda kullandığımız çabucak hemen her teknolojik aygıt, dataları saklayabilmesine imkan tanıyan exFat, FAT32 yahut NTFS formatlarında bir data depolama alanına yani diske sahip. Bu diskler saklayabilecekleri bilgi kapasitesine ve kullanım emellerine nazaran birçok çeşide ayrılıyor.

Bilgilerimizi depoladığımız bu diskler, bilgilerin birden çok aygıtta okunabilmesi ve yeniden farklı aygıtlar üzerinden diske data yazılabilmesi için makul bir standart üzerinde tasarlanıyor. Diskin formatı olarak isimlendirdiğimiz bu standart çeşitlerinden en bilinen üç format olan exFat, FAT32 ve NTFS disk formatları ortasındaki benzerlikleri, formatların kendilerine ilişkin özelliklerini ve birbirlerinden farklarını yazımızda husus edineceğiz.

exFAT nedir?

2006 yılında lanse edilen exFAT disk format sistemi Windows’un XP ve Vista üzere eski versiyonlarında sıklıkla kullanılan bir cins olarak karşımıza çıkıyor. Bilhassa düşük depolama kapasitesine sahip taşınabilir depolama alanları odaklanarak geliştirilen disk format tipi exFAT, FAT32’nin kısıtlamalarını ortadan kaldırmasıyla ün salıyor.

4 GB’tan daha büyük evrak boyutuna sahip tekil evrakları saklamaya imkan tanıyan exFAT, çeşitli işletim sistemlerine sahip aygıtlarla uyumluluk konusunda FAT32 ile benzerlik göstermesi sayesinde popülerliğini git gide artırdı. macOS X işletim sisteminde exFAT formatına sahip bir depolama ünitesi üzerinde hem okuma hem de yazma süreçleri çarçabuk gerçekleştirebilmesi, Apple kullanıcılarını da bu depolama ünitesini kullanmaya yöneltti.

exFAT ile formatlanan depolama üniteleri, Linux işletim sisteminde özel bir yazılım yüklenmesinin akabinde çarçabuk kullanılabiliyor. Ne var ki işler Sony Playstation ve Microsoft Xbox oyun konsollarına gelince karışıyor. Bu noktada birtakım problemler yaşayan exFAT Sony Playstation 4 oyun konsolunda tüm fonksiyonlarıyla çalışabiliyor iken Sony Playstation 3 oyun konsolunda ise uyumluluk sorunu yaşıyor. Birebir sorun Xbox tarafında da bulunuyor. Microsoft Xbox One oyun konsolunda çalışabilen exFAT disk format sistemi, Microsoft’un Xbox 360 oyun konsolunda uyumsuzlukla karşılaşıyor.

• Uyumluluk: Microsoft Windows’un tüm sürümleri ile ve macOS X işletim sisteminin aktüel sürümleriyle uyumlu. Linux işletim sisteminde ek bir yazılım uyumlu hâle geliyor. NTFS disk format cinsinden daha fazla aygıt ile çalışabiliyor.
• Sınırlamalar: exFAT (gerçek hayat kullanım şartları kapsamında) rastgele bir sınırlamaya sahip değil.
• Kullanım alanları: FAT32’nin sunduğundan daha büyük belge boyutlarında tekil belgeler sahip olunduğu durumlarda ve NTFS disk format sisteminin desteklenmediği platformlarda.

exFAT ve FAT32 farkları nelerdir?

Belge yerleşim tablosu manasına gelen FAT (File Allocation Table), yazımızda bahsettiğimiz öbür data depolama alanı format tipleri NTFS ve exFAT da dahil olmak üzere en eski disk format çeşidi. Windows 3 ve MS-DOS işletim sistemlerinde kullanılan FAT16 disk formatının yerini alması için geliştirilen yenilikçi FAT32 disk format sistemi, Windows 95 işletim sistemiyle birlikte piyasada gün yüzü gördü.

FAT32 disk formatı günümüzde yaygın bir halde kullanılmaya devam ediyor. Rastgele bir teknoloji marketinden satın alınan USB bellekler ekseriyetle FAT32 disk formatına sahip şekilde alıcısıyla buluşuyor. Bunun sebebi ise FAT32 formatının Windows, macOS, Linux işletim sistemleriyle bir arada oyun konsolları dahil olmak üzere çeşitli birçok platformda sorunsuz şekilde çalışabilme avantajı.

FAT32 formatının en büyük dezavantajı ise bu disk formatında saklayabileceğiniz en büyük tekil evrak boyutunun 4 GB’ı geçememesi. Örnek vermek gerekirse, 4 GB’tan daha büyük bir görüntü evrakına sahip iseniz ne yazık ki bu görüntü evrakını FAT32 teknolojisiyle formatlanmış bir data depolama diskinde barındıramıyorsunuz. FAT32’nin bilakis rastgele bir belge boyutu kısıtlaması bulunmayan exFAT disk format çeşidi bu durumda yerine tercih ediliyor.

Günlük hayatımızdaki birçok disk teknolojisinin formatı olan FAT32’nin bir öbür dezavantajı ise 8 TB’tan daha büyük bilgi depolama ünitelerinde kullanılamıyor oluşu. Bilgisayarımızın içerisindeki ve harici depolama ünitelerinde görmeye başladığımız 8 TB ve üzeri disk kapasiteleri, FAT32 yerine sınırlamalara sahip olmayan exFAT teknolojisinin tercih edilmesini daha da yaygınlaştırıyor.

• Uyumluluk: Windows, macOS, Linux, oyun konsolları ve USB girişine sahip neredeyse her şey.
• Sınırlamalar: Tekil evrak boyutunun en fazla 4 GB, toplam disk kapasitesinin ise en fazla 8 TB olabilmesi. exFAT disk format sistemi ile bu sorun ortadan kalkıyor.
• Kullanım alanları: Farklı işletim sistemlerine sahip aygıtlar ortasında data transferi gerçekleştirebilmek için kullanılabilen taşınabilir depolama üniteleri.

exFAT ve NTFS farkları nelerdir?

Windows yüklenen her depolama ünitesinin bu disk format tipi ile formatlanmasıyla yaygınlığı bir epey fazla olan NT File System (NTFS), sahip olduğu sınırlamaların teoride kalması ve gerçek hayatta asla karşılaşılamayacak olması unvanını taşıyor. Tarihine baktığımızda Microsoft Windows işletim sistemlerinden Windows NT ile birinci defa kullanılan NTFS disk format sistemi, Windows XP işletim sistemiyle kullanım alanını genişletiyor.

Windows tarafından kullanılan NTFS, FAT32 disk format cinsinin azamî 4 GB boyutunda tekil belgeyi barındırabilme meselesini ortadan kaldıran exFAT format cinsinden daha çağdaş özelliklere sahip olmasıyla karşımıza çıkıyor.

Güvenliği sağlayabilmek için evraklarda müsaade süreçlerini gerçekleştirebilme, sistemin ani kapanması ve yanılgı vermesi durumlarında hayli faydalı olan ve sistemde gerçekleşen bütün değişikliklerin satır satır kaydedildiği bir günlükleme sistemi, belge kullanımda olsa bile yedeklemesinin gerçekleşmesini sağlayan uydurma kopya, disk boyut limiti ve daha birçok yeni özellik exFAT disk format cinsinde bulunmaz iken NTFS’deki yerini alıyor. Bu özelliklerin bir işletim sisteminin barındığı depolama ünitesi için kritik değere sahip olması exFAT yerine NTFS’nin tercih edilmesini sağlıyor.

Windows kullanıcılarının hâlihazırda bilgisayarlarını kullandıkları depolama ünitesi, Windows yüklenmeden evvel yazılım tarafından NTFS ile formatlanıyor. Windows işletim sistemi kullanıcıları aygıtlarına 2. bir dahili depolama ünitesi eklemek istediklerinde sorun yaşamamaları için bu ünitenin disk format sisteminin de NTFS seçilmesi tavsiye ediliyor.

exFAT disk format cinsine nazaran avantajlarının yanında NTFS, büyük bir uyumluluk sorunu yaşıyor. Windows XP işletim sisteminden itibaren bütün Windows sürümlerinde çalışabilen NTFS, bahis öbür işletim sistemlerine gelince sınıfta kalıyor. macOS X işletim sistemi exFAT disk format sistemini kullanan bir depolama ünitesinde hem yazma hem de okuma süreçlerini gerçekleştirebilirken NTFS format cinsini kullanan bir depolama ünitesinde ise macOS X işletim sistemi üzerinde yalnızca okuma süreci gerçekleştirilebiliyor.

Linux işletim sisteminin birtakım versiyonları NTFS’e dayanak verirken kimileri ise yalnızca okuma sürecini sağlayabiliyor. Sony Playstation oyun konsollarının hiçbiri NTFS disk format cinsine sahip bir depolama ünitesini desteklemiyor. Microsoft’un kendi oyun konsolu Xbox 360 dahi NTFS format çeşidinde okuma süreci yapamıyor. Başka platformların NTFS disk format cinsine dayanak verme yüzdesi de hâliyle bir epey düşük.

• Uyumluluk: Microsoft Windows’un tüm sürümleri ile çalışıyor, macOS X’te ise yalnızca yazma süreci gerçekleştirilebiliyor. Kimi Linux versiyonlarında yarım dayanak veriliyor. Microsoft Xbox One dışında başka aygıtların NTFS disk format tipine dayanak verme ihtimali düşük.
• Sınırlamalar: NTFS (gerçek hayat kullanım şartları kapsamında) rastgele bir sınırlamaya sahip değil.
• Kullanım alanları: Windows işletim sisteminin heyeti olduğu depolama ünitesinde ve yalnızca Windows ile kullanılması beklenen öbür dahili depolama ünitelerinde.

En bilindik 3 disk format çeşidi olan exFAT, FAT32 ve NTFS’nin benzerlikleri ve birbirlerinden farklarının yanında uyumluluk, sınırlama durumlarını ve kullanım alanlarını bu yazımızda derledik.