Facebook COVID-19 Medya Okuryazarlığı Kampanyası Türkiye’de

Dünyanın en büyük toplumsal medya ağı olan Facebook, uydurma haber ve bilgilere karşı ağır bir çaba veriyor. Bilhassa koronavirüs devrinde önemli bir artış görülen düzmece haberlerle ilgili proaktif bir tavır sergilemek ismine COVID-19 Medya Okuryazarlığı Kampanyası’nı başlatan Facebook, kampanyayı Fransa, Almanya, Birleşik Krallık ile birlikte Türkiye’ye de genişletti.

COVID-19 Medya Okuryazarlığı Kampanyası dahilinde önümüzdeki dört hafta boyunca Türkiye’deki kimi Facebook kullanıcıları, bir dizi yaratıcı reklam ile karşılaşacaklar ve kampanya dahilinde açılan ‘Sahte haberlerden korunmaya yardımcı olacak üç soru’ başlıklı özel bir internet sitesine yönlendirilecekler. 

“Kaynak gerçek görünmüyorsa, dikkatli olun”

Facebook, kullanıcılarda geçersiz haberlere karşı bir farkındalık oluşturmak ismine kelam konusu internet sitesinde kullanıcılarından gördüklere haberlere ve bilgilere karşı kendilerine ‘Nereden geliyor?’, ‘Eksik olan ne?’, ‘Ne hissettiriyor?’ sorularını sormalarını istiyor. Bu sorular ile kullanıcılar, bir haberin düzmece olup olmadığını sorgulamış oluyorlar.

Facebook, ‘Nereden geliyor?’ sorusunun açıklamasında kullanıcılara, “Kaynağı bilmiyorsanız, Hakkında sayfasını denetim edin yahut makaleyi niçin paylaştıklarını kendinize sorun. İçeriğe dair kaynak gösterilmemişse, arama motorları aracılığı ile bilginin kaynağını bulmaya çalışabilirsiniz. Kaynak gerçek görünmüyorsa, dikkatli olun.” diyerek ikazlarda bulunuyor.

Makalenin bütününü ele alın, yalnızca bir başlığı değil

‘Eksik olan ne?’ sorunun açıklamasında ise, “Makalenin bütününü ele alın, yalnızca bir başlığı değil. Tek bir tıklama uydurma haberleri tespit etmenize yardımcı olabilir. Makalenin tamamını okuyun ve kaynağı olmayan yahut metinden çıkarılmış olabilecek fotoğraflara, sayılara ve alıntılara dikkat edin. Fotoğraflar düzmece olabilir. Uydurma haberler ekseriyetle değiştirilmiş fotoğraflar yahut görüntüler içerir. Gerçek görseller bile yanlış bir tarih yahut başlıkla olmadıkları bir durum üzere gösterilebilirler.” sözleri yer alıyor.

Son olarak ‘Ne hissettiriyor?’ sorunun açıklamasında, “Sahte haber yapan şahıslar, hislerinizi yönlendirmeye çalışır. Sizi kızdırarak yahut endişelendirerek daha fazla tıklama alabileceklerini bilirler. Bir haberin içeriği sizi telaşlandırıyorsa, evvel durup nasıl denetim edebileceğinizi düşünün. Şayet bir şey gerçek olamayacak üzere görünüyorsa, muhtemelen öyledir. Umut da bizi manipüle etmek için kullanılabilir. Birçok vakit, mucizevi tahlil diye bir şey yoktur.” deniyor.

“İnsanların ne okuyacakları, neye güvenecekleri ve neleri paylaşacakları konusunda kendi kararlarını kendilerinin vermeleri gerektiğine inanıyoruz”

Facebook’ta yer alan bilgilerin doğruluk oranlarını artırmaya odaklandıklarını belirten Facebook Türkiye Kamu Siyasetleri Departmanı Lideri Çağatay Pekyörür, “Bu doğrultuda, Haber Kaynağı'nda Topluluk Standartlarımızı yahut Reklam Unsurlarımızı ihlal eden hesapları ve içerikleri kaldırmak, temelsiz haberlerin yayılmasını azaltmak ve insanlara gördükleri gönderiler hakkında daha fazla kaynak sunarak onları bilgilendirmek üzere birçok değerli yatırım yaptık. Bunların yanı sıra, insanların ne okuyacakları, neye güvenecekleri ve neleri paylaşacakları konusunda kendi kararlarını kendilerinin vermeleri gerektiğine inanıyoruz.” formunda konuştu.