Simülasyonda Yaşadığımız Kanısına Dayanan 10 Sinema
Simülasyon hipotezinin temeli, Antik Yunan’da yaşamış düşünürlerin öne sürdükleri fikirlerle atıldı. Her çağ ve her devirde gerçekliğe ait …
Simülasyon hipotezinin temeli, Antik Yunan’da yaşamış düşünürlerin öne sürdükleri fikirlerle atıldı. Her çağ ve her devirde gerçekliğe ait tenkitler yapıldı. Beşerler farklı araçlarla ya da telaffuzlarla yaşadığımız gerçekliğin bir yapaylıktan ibaret olabileceğini anlattı.
Binlerce yıldır süregelen bu yanıt arayışında, 21. yüzyılın 5’te birini tamamlamak üzereyiz. Elimizdeki en güçlü anlatı aracı ise sinema. Geçtiğimiz 20 ila 25 yıl boyunca beyaz perdede simülasyon hipotezine ait çok önemli göndermeler yapıldı. Gelin o sinemalara yakından bakalım.
Not: Listede beklentilerin bilakis yalnızca bilim kurgu çeşidinde üretimler yok. Elimizden geldiğince her şekilde imale yer vermeye çalıştık.
Dehşet Kapanı (The Cabin in the Woods):
- Tıp: Kaygı
- IMDb puanı: 7,0
- Rotten Tomatoes notu: %91
Issız bir ormanda yer alan küçük bir meskende hafta sonu tatili yapmak isteyen bir küme genci izliyoruz. Bu cümle sinemanın bir klişe olduğuna işaret etse de inanılmaz halde yanıltıyor. Bulundukları küçük konutun Ancient One isminde mistik bir varlığın sığınağının üzerine inşa edildiğini anlayan gençler, sinemanın sonunda o denli bir şeye ulaşıyorlar ki aklınız yerinden çıkabilir.
Bu sinemada işlenen simülasyon hipotezinin kaynağı Jean Baudrillard'ın görüşlerine dayanıyor. Boudrillard, aslında medyanın gerçekliğin bir simülasyonu olduğunu savunan değerli bir sosyologdu. Sinema hakkında daha fazla tadınızı kaçırmak istemiyoruz. Endişe cinsini de seviyorsanız katiyetle izleyin.
Yarının Hududunda (The Edge of Tomorrow):
- Tıp: Aksiyon, bilim kurgu
- IMDb puanı: 7,9
- Rotten Tomatoes notu: %90
Ele aldığı mevzuyla direkt simülasyon kavramını işleten bu sinemada Tom Cruise abimiz, tıpkı günü tekrar tekrar yaşayan bir askere hayat veriyor. Tıpkı günü tekrar tekrar yaşama kurgusu, 'de javu' ve 'rüya' gibi fenomenleri andıran bir bilim kurgu hikâyesine sırtını yaslıyor.
Bay Hiçkimse (Mr. Nobody):
- Cins: Dram, fantastik, bilim kurgu
- IMDb puanı: 7,8
- Rotten Tomatoes notu: %67
Sinema sitelerinde asla hak ettiği puana sahip olmadığı anlaşılan Mr. Nobody, gelecek ve geçmiş ortasında örülen temasların tercihlerimizden ne kadar etkilendiğini gösteriyor. Sinemadaki ana karakterimiz Nemo'yu çabucak hemen her yaşta görüyor, her çağı onunla birlikte yaşıyoruz. Nemo'nun kendi gerçekliğini keşfetme uğraşı ise bize 'kelebek etkisi' dahil pek çok olayın açıklamasıyla sunuluyor. Dünya üzerinde birbiriyle alakasız olan her şey, ansızın birbiriyle münasebet kurabiliyor.
Aç Gözünü (Abre los ojos):
- Cins: Dram, gizem
- IMDb puanı: 7,8
- Rotten Tomatoes notu: %85
İspanyol sinemasının en bilinen örneklerinden olan Aç Gözünü, bir adamın hayatının aşkını bulduktan sonra kararan hayatını mevzu alıyor. Artık bunun simülasyon ile ne ilgisi olduğunu çok merak edeceksiniz. Edin ve izleyin diye buradasınız. En nihayetinde her şeyi de söyleyecek değiliz ya 🙂
Vanilla Sky:
- Tıp: Dram, gizem
- IMDb puanı: 7,8
- Rotten Tomatoes notu: %85
Üstteki Aç Gözünü sinemasının Amerikan versiyonu olan Vanilla Sky, bu sefer başrolde Tom Cruise'a yer veriyor. Sinemadaki bayan oyuncu ise İspanya versiyonunda da birebir karaktere hayat veren Penelope Cruz. Tıpkı sinemanın iki farklı ülkedeki versiyonunda birebir karakteri oynaması hayli farklı bir ayrıntı.
Her iki sinemanın de açılış sahnelerini aşağıdan mukayeseli olarak izleyebilirsiniz:
Karanlık Kent (Dark City):
- Cins: Gizem, bilim kurgu
- IMDb puanı: 7,7
- Rotten Tomatoes notu: %75
Geçmişine dair tuhaf anılarla gayret eden bir adam, bu anılarında hiç hatırlamadığı bir bayanla eş olduğunu görür. Hatta yaşadığı dünyanın ve kentin de bir Güneş'i yoktur. Karanlık Kent, uyandıktan sonra ayrıntılarını unuttuğunuz bir düş üzere sinemadır.
Başlangıç (Inception):
- Cins: Aksiyon, bilim kurgu, gizem
- IMDb puanı: 8,8
- Rotten Tomatoes notu: %86
Christopher Nolan'ın meslek doruklarından birisi olan Inception sinemasını, sinemaya aşık olup da bilmeyen yoktur diye düşünüyoruz. İnsan şuurunun tahminen de en gizemli eseri olan hayallere odaklanan bu sinemanın kendisi baştan sona bir düş üzere. Nolan'ın öteki başarılı projeleri için aşağıdaki içeriğe de göz atmayı unutmayın.
Truman Show:
- Cins: Komedi, dram
- IMDb puanı: 8,1
- Rotten Tomatoes notu: %94
Mevzuyu işleyiş biçimiyle hâlâ ders olarak okutulan ve üzerine bilimsel araştırmalar yapılan bir sinemadır Truman Show. Hayatının başlangıcından itibaren bir televizyon gösterisi olarak yayımlanan Truman Burbank'in özgürlük çabasını izleriz. İzlemekle kalmaz, yaşarız. Sinemada simülasyon hipotezlerine dair en besbelli formda ortaya atılan görüşler, yeniden ünlü sosyolog Jean Boudrillard'a aittir. İnsanın çocukluk, gençlik ve yetişkinlik periyodunda tekrar tekrar izlemesi gereken nadir üretimler ortasında gösterilir.
Matrix:
- Tıp: Aksiyon, bilim kurgu
- IMDb puanı: 8,7
- Rotten Tomatoes notu: %88
Husus simülasyon hipotezleri olunca Matrix serisinin yarattığı etkiyi uzun uzun tartışabiliriz. Bu sinema yazılımlar, robotlar, insansı yapay zekaların ötesinde şeyler anlatır. Her ne kadar popülerliğinin kıymetli bir kısmını devrinde çığır açan görsel efektleri ve kurgusuyla kazansa da felsefi destekleri üzerine sayısız bilimsel araştırma yapılmıştır. Şayet bugün simülasyon hipotezinin bu kadar tanınan olmasını sağlayan bir tesir kelam mevzusuysa, Matrix bu tesirin büyük kısmını tek başına yaratmıştır.
13. Kat (The Thirteenth Floor):
- Çeşit: Gizem, bilim kurgu, tansiyon
- IMDb puanı: 8,7
- Rotten Tomatoes notu: %88
Sanal gerçekliği günümüzün en tanınan teknolojik gelişimlerinden birisi olarak görmek mümkün. Çıkalı tam 20 yıl olan bu sinema şaheseri ise daha insanların bilgisayarlarla bu kadar haşır neşir olmadığı bir devirde gündem yaratmıştı. Bir bilgisayar bilimcisinin 1937 yılındaki dünyaya simüle eden yazılım geliştirmesiyle başlayan sinemada, vakit ve yer dahil bütün sorgulara açık oluruz. Sinemanın günümüz çözünürlük standartlarına uyarlanmış versiyonlarıyla izlemenizi tavsiye ederiz.
Simülasyon teorisinin kökeni her ne kadar insanların bilimsel çalışmalar dışında geliştirdikleri niyet akımları olsa da bugün, simülasyon konusu fizikçilerin bile aklını kurcalıyor. Sinema bilinen ve düşünülen ihtimalleri göstermenin en tesirli yollarından birisi. Listemizin sonuna geldik ancak tahminen de bir öteki gerçeklikte bu sinemaları hepsini çoktan izlediniz.