Anakart Nedir, Ne İşe Fayda, Nasıl Çalışır?

Birinci sefer 1982'de IBM bilgisayarlarında kullanılmış olan anakart, teknolojinin gelişmesiyle birlikte daha da değerli hale geldi. Bir insan iskeleti o insan için ne kadar değerliyse, bir anakart da bilgisayar için o kadar değerli. Anakartınız ne kadar gelişmiş ve güçlü olursa, bilgisayarınızın kaldırabileceği yük yahut üzerinde barındıracağı donanım da o kadar güçlü ve güçlü olur. Kısaca anakart için bilgisayarın iskeleti olduğunu söyleyebiliriz.

Anakart sadece bilgisayarlarda değil, öteki birçok elektronik aygıtlarda da bulunur. Tüm bu anakartların çabucak hemen hepsi birebir misyonu yerine getirir. Anakart denilince akıllara birinci bilgisayarların gelmesinin sebebinin bilgisayarların genel kullanım alanlarının çeşitli ve daha fazla olmasından ötürü olduğunu söyleyebiliriz. Dilerseniz birlikte anakart nedir, ne işe fayda ve nasıl çalışır sorularının karşılıklarına bir arada bir göz atalım.

Anakart nedir?

Bilgisayar başta olmak üzere televizyon ve cep telefonu üzere elektronik aygıtlarda da bulunan, donanımların bir ortaya toplanması ve bu donanımların birbirleri ile bağlantı kurarak koordineli bir halde çalışmalarını sağlayan modüle anakart (motherboard) denir.

Anakart ne işe fayda?

• Güç sağlar ve güç dağıtımı yapar.
• Bios sayesinde süreçleri yürütür.
• Öteki bileşenlerle irtibat kurar.
• Bilgi akışını sağlar.
• Bilgisayarın performansını belirler.
• Bileşenler ortasındaki ahenk sayesinde azamî performans sağlar.

Güç

Anakart, üzerinde bulundurduğu tüm bileşenlerin güç almasında değerli bir rol oynar. Neredeyse bütün misyonları anakart gerçekleştirir. Öbür bileşenlere güç dağıtımını yapmasının yanı sıra onların çalışmasına da katkı sağlar. Elhasıl anakart, öteki bileşenlerin bel kemiğidir.

Bios

Bios, ROM bellekte saklanan kalıcı bir yazılımdır. Anakartın çeşitli özelliklerini kullanmamızı sağlayan donanım, sistem ve yazılımlar ortasındaki ilişkiyi kurar. Her anakartın üzerinde bir bios vardır. Anakart, bu bios sayesinde bilgisayarı açar ve süreçlerini yürütür.

Bağlantı

Anakart kısaca sistem bileşenleri ortasındaki ilişkiyi ve bağlantısı kurar. İşlemci, RAM ve daha birçok bileşeni içeren anakart, bu donanımların hepsini koordine eder. Öbür bir deyişle bir köprü vazifesi görür.

Bilgi Merkezi

Anakart, öbür tüm bileşenlerin çalışmasına imkan sağlar. Anakart, sistem bileşenleri ortasındaki ilişkiyi kurar böylece bir bilgi merkezi vazifesi görerek data akışını sağlar.

Performans

Anakartın bir bilgisayarın performansının, gücünün yahut suratının üzerinde büyük bir tesiri vardır. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte artık günümüzde kimi anakartlar azamî performans elde etmek için ikinci bir ekran kartı takmaya imkan sağlıyor.

Bileşen Uygunluğu

Anakart, bilgisayarın birçok bileşenini bir ortada meblağ. Bilgisayarın veri süreçlerini düzgün yürütebilmesi için bileşen uygunluğu kıymetli bir noktadır. İşlemci, ekran kartı yahut RAM alırken anakarta uyup uymamasına dikkat etmeliyiz. Her bir anakartın desteklediği işlemci, RAM ve öbür bileşenler farklılık gösterebilir.

Anakartlar dünden bugüne nasıl gelişti?

Çağdaş anakart, birinci bilgisayarlardan çok daha evvel icat edildi. Birinci bilgisayarlar, daha kolay makinelerdi ve şu anda olduğu üzere birebir anda birçok süreci koordine etmelerine gerek kalmıyordu. Evvelce bilgisayarlar çok istek görmüyordu bu yüzden de anakartlar için haliyle fazla bir talep yoktu.

Fakat 1981 yılında IBM, “kişisel bilgisayar” manasına gelen Personal Computer isimli bir bilgisayar cinsini piyasaya sürünce bu durum değişti. Günümüzde masaüstü ve dizüstü bilgisayarlar için kullandığımız PC kısaltması da buradan geliyor. Bu bilgisayarların süreçlerini denetim etmesi ve düzenlemesi için bir şeye gereksinim vardı. Bunun üzerine bu boşluğu doldursun diye IBM birinci anakartı geliştirdi.

Birinci başta, bu bileşen ”planar” olarak isimlendirildi, lakin daha sonra birçok isim değiştirdi. Son olarak ise anakart olmasına karar kılındı. Bu kelimeyi seçme sebepleri ise anakartın öbür tüm bilgisayar bileşenlerine “ana” yani anne üzere davranıp hepsiyle etkileşim içinde olmasından dolayıydı.

Anakart neye nazaran seçilir?

Anakart seçimi, bilgisayarların performansında değerli rol oynar. Zira anakart, bilgisayardaki işlemcilerin, belleklerin ve bilgisayarın daha birçok modülünün potansiyellerini ortaya çıkarıp en âlâ biçimde kullanılmasına katkı sağlar. 

Anakartı halihazırda olan modeller ortasından seçmek ve sizin için en uygun, en hakikat olanı bulmak güç bir iş. Bu seçimi kolaylaştırmak için dikkat edilebilecek birkaç ana unsur var. Çoklukla bilgisayar toplarken kısıtlı bir bütçe sahip olanlar anakart fiyatından tasarruf etmeye çalışırlar. Ucuz anakart her ne kadar cazip ve hesaplı görünse de yetersiz yahut uyumsuz bir anakart modeli aldığınız vakit ilerleyen vakitlerde büyük sorun yaratabilir. Öbür bir deyişle kaş yapayım derken göz çıkartabilirsiniz. 

Dilerseniz anakart seçerken dikkat edilmesi gereken noktalara birlikte göz atalım.

• Kullanım hedefi
• İşlemci ve anakart ahengi
• Kasa ve anakart ahengi
• RAM ve anakart ahengi

Kullanım gayesi

Anakart seçimi yaparken bilgisayarın hangi maksatla kullanılacağını göz önünde bulundurulmalıdır. İş bilgisayarı olarak kullanılacaksa ofis programları ve internet kullanımı için kâfi donanıma sahip fiyat performans eserlerinden tercih edebilirsiniz. Şayet oyun bilgisayarı olarak kullanılacaksa, kâfi giriş çıkışa sahip yüksek süratli bir model seçmenizde yarar var. AMD yahut Intel işlemci ile birlikte kullandığınızda yüksek performans sağlamasını beklediğiniz için ayrıyeten âlâ bir soğutma sistemine sahip olup olmamasına da dikkat etmenizde yarar var.

İşlemci ve anakart ahengi

Anakart ve işlemci ahengi için en kıymetli öge diyebiliriz. İşlemciler, anakart modellerine nazaran farklılık gösterebilir. Bundan ötürü önceliğiniz işlemci olmalıdır. Öteki bir deyişle işlemciye nazaran anakart seçimini yapmanız sizin için daha gerçek olacaktır. Piyasada bulunan iki farklı işlemci markası olan AMD ve Intel ortasında seçim yaptıktan sonra geriye yalnızca soket tipi seçimi kalıyor.

Kasa ve anakart ahengi

Anakart satın alırken dikkat edilmesi gereken ikincil kıymetli nokta ise kasa ve anakartın ahengidir. Seçtiğiniz anakart modelinin satın almak istediğiniz kasa ile uyumlu olup olmamasına dikkat edin. Full Tower diye isimlendirilen kasalar genelde birçok model ile uyumlu olurken, Extended ATX bir anakartı küçük bir kasaya sığmaz. O yüzden anakartınızı seçerken aklınızdaki kasa boyutlarını hesaba katmayı es geçmeyin.

RAM ve anakart ahengi

Anakartlardaki yonga setleri, RAM ölçüsünü ve yapısını da belirler. Günümüzde kullanılan anakartlar marka, model ve yonga seti fark etmeksizin DDR4 yapısındaki bellekleri desteklerken, daha evvelki yıllarda geliştirilen anakartlar ise DDR3 formundaki belleklerle kullanılabilir.