Türklerin Geliştirdiği ‘Uçan Vatoz’, 2023’te Havalanacak

Türk mühendislerin bir ortaya gelmesiyle oluşan grup, yolcu ve kargo taşıma emeliyle, hidrojen yakıt pili ve plazma akışkanlar denetimi kullanan …

Bilgisayar Dünyası
08 Mayıs 2022
0
46 kez görüntülendi.

Türklerin Geliştirdiği ‘Uçan Vatoz’, 2023’te Havalanacak

REKLAM ALANI

Türk mühendislerin bir ortaya gelmesiyle oluşan grup, yolcu ve kargo taşıma emeliyle, hidrojen yakıt pili ve plazma akışkanlar denetimi kullanan elektrikli dikey iniş kalkışlı (eVTOL) fütüristik, vatoz gibisi uçan kanatlar geliştirdi.

Berkant Göksel'in kurduğu Berlin merkezli Electrofluidsystems 2021'in sonuna kadar birinci evvel keşif ve küçük paket teslimatı yapabilen İHA sistemlerini pazara sunmayı planlıyor.

YAZI ARASI REKLAM ALANI

Bu küçük İHA'lardan biri olan PlasmaFalcon 1.11 (Plazma Şahin), 6 – 11 kilogram azami kalkış tartısı ile 2 – 4 kilogram yararlı yük kapasitesine sahip ve 1.11 metre kanat açıklığı ile dikey iniş kalkış özelliklerini taşıyor.

Daha egzotik olan başka model LH2 PlasmaRay 1.11 (Plazma Vatoz) iki versiyonda sunuluyor: Birincisi Lityum polimer pilli, 11 – 18 kilogram azami kalkış yükü ile 4 – 8 kilogram yararlı yük kapasitesine sahip. İkinci model ise sıvı hidrojen (LH2) yakıtı kullanarak kilogram başına 325 Watt saati (Wh/kg) güç sağlıyor.

Aracın kanat yüzeyindeki havayı iyonize edip hızlanabilmesi için, farklı yüksek voltaj jeneratörleri bulunuyor. Hızlandırılan hava sayesinde artı itki gücü oluşuyor, sürtünme azalıyor ve uçak mekanik dümen kullanmadan da yönlendirilebiliyor. Ayrıyeten iyonize hava (plazma) akımı kanat kaldırma kuvvetini yükseltiyor ve akışın durması yani uçağın sürat kaybedip düşmesini engellendiği söz ediliyor

Şirket kurusucu Berkant Göksel’in verdiği bilgiye nazaran Electrofluidsystems, 2022 – 2025 yılları arasında bugün konsept evresinde olan iki kişilik bir dikey iniş kalkışlı hava taksisi geliştirecek. Kanat ve motor fanlarında uygulanacak plazma teknolojisi sayesinde daha büyük modellerin, ileride 30 kilometre üzere uzaya yakın çok yüksek stratosferik irtifalara ulaşma yeteneğine sahip olacağı tabir ediliyor.

H2PlasmaRay 6.66 isimli araç, 900 kilogram azami kalkış tartısı ile 250 – 300 kilogram yararlı yük kapasitesi ile 6.66 metrelik bir kanat açıklığına sahip olacak. Saatte 250 – 300 kilometre sürat yapabilen aracın menzili hidrojen gazı ile 250 – 300 kilometre, sıvı hidrojen deposuyla ise 1000 – 1300 kilometre olacağı tabir ediliyor.

Araç, motor arıza durumunda süzülerek geri çekilebilir tekerlekli iniş grubuyla bir otoyoluna yahut düz bir toprağa iniş ve kalkış da yapabiliyor. Ayrıyeten en makûs ihtimalde balistik bir üçlü paraşüt ile de yolcuları koruyacak bir formda indirebiliyor.

Şirket, kuşlardan esinlenerek bir formasyon sürü otopilotu geliştiriliyor. 6 ile 13 araçtan oluşan bir yarı elmas (half diamond) ya da tam elmas (diamond) uçuş formasyonuyla toplam sürtünme yüzde 45 – yüzde 65 azaltılarak menzil daha da yükseltilebiliyor.

Göksel, sürüleri denetim edebilmek için, Nvidia yapay zeka bilgisayarlarıyla bir arada çoklu kamera ve radar sistemleri kullanacaklarını söylüyor.

Ayrıyeten Electrofluidsystems, beş kişilik 1850 kilogram azami kalkış tartısına sahip olan 8.8 metrelik konsept üstünde de çalışıyor. Araç, Joby S4 ve LiliumJet hava taksi sistemlerine rakip olacak biçimde tasarlanıyor ve 600 kilogram kargo taşıyabilen bir iha versiyonunun da olacağı düşünülüyor. Göksel, “2030 yılına yönelik geliştirilen 11.1 ile 19.9 metre kanat açıklığına sahip sistemler, stratosferik irtifalara çıkabilen yakın uzay turizm araçları olarak kullanılacak” diyor.