Apple ve Google, Koronavirüs Takip Sistemi Geliştiriyor

Koronavirüsle gayret kapsamında teknoloji devleri de değerli adımlar atıyor. Son olarak Apple ve Google, iOS ve Andorid işletim sistemleri için COVID-19 takip sistemi geliştirdiklerini duyurdu. Yeni sistemler, kullanıcıların Bluetooth Low Energy (BLE) ve sıhhat örgütleri tarafından onaylanmış uygulamalar aracılığıyla data paylaşmalarını sağlayacak.

Yeni sistem, kısa mesafeli Bluetooth irtibatını istekli bir temas takip şebekesi oluşturmak emeliyle kullanacak. Böylelikle birbiriyle yakın aralıkta olan telefonlardaki veriler birlikte kullanılacak. Halk sağılığı yetkililerinin resmi uygulamaları, bu datalara erişebilecek ve bu uygulamayı indiren kullanıcılar kendilerine COVID–19 teşhisi konulduğunda bunu bildirebilecek. Sistem, birebir vakitte enfekte olmuş biriyle yakın temasta bulunması durumunda kullanıcıya ikaz verecek.

Mayıs ayının ortalarında kullanılmaya başlanacak:

Apple ve Google'ın iOS ve Android API'larını mayıs ayının ortasında deverana sokacağı ve halk sıhhati uygulamalarının bunları kullanabileceği belirtiliyor. Bu aşamada kullanıcılar temas takibine katılabilmek için bir uygulama indirmek zorunda olacaklar ve bu durumun sistemin benimsenmesini sınırlayacağı düşünülüyor. API'ın tamamlanmasından sonraki aylardaysa iki şirket işletim sisteminin art planında çalışan bir takip sistemi özelliği üzerinde çalışmaya başlayacak. Böylelikle bir iOS ya da Android telefona sahip herkes bu özelliği kullanabilecek.

Temas takibinin COVID-19'u denetim altına almada en umut vadeden tahlillerden biri olduğu sav ediliyor. Bu takipte koronavirüsle enfekte olmuş birinin kim ya da kimlerle temas ettiği tespit edilmeye ve yeni temasların önüne geçilmeye çalışılıyor lakin dijital nezaret teknolojilerinin kullanılıyor olması, hem kapalılık hem de aktiflik sıkıntılarını gündeme getiriyor. ABD'de sivil toplum örgütleri, telefon bilgileriyle kullanıcıları takip etmenin yarattığı endişelerini dillendiriyor.

GPS verisini kullanmak üzere metotlardan farklı olarak Bluetooth planının insanların fizikî pozisyonlarını takip etmediği vurgulanıyor. Bu sistem, temel olarak yakındaki öbür telefonların sinyallerini alıyor ve onların kontaklarını bir veritabanında saklıyor. Bir bireye COVID-19 tanısı konursa o kişi uygulamayı bundan haberdar ediyor ve kişinin yakınında bulunan telefonlara duruma ait ihtar gidiyor.

Sistem, tıpkı vakitte kullanan bireylerin kimliğinin de bâtın kalmasını sağlıyor. Uygulama, Bluetooth üzerinden bilgi gönderirken statik bir anahtar yerine anonim bir anahtar yayını yapıyor ve bu anahtarlar saklılığı korumak için 15 dakikada bir çevrime giriyor. Bununla birlikte sistemin yeniden de kimi zayıflıklara sahip olduğu düşünülüyor. Örneğin COVID-19 teşhisi konan bir bireyle birebir ortamı paylaşmamasına karşın bir şahsa ezkaza ihtar gidebilir.

Yeniden bu sistem, birinin muhtemel bir virüs müsabakasına ne kadar maruz kaldığına ait farkları tespit edemeyebilir. Sistem, temasların sıkıntılı olduğu bölgelerde tesirli olmayabilir. Her durumda yeni sistemin eski takip formüllerinin yerini alması beklenmiyor.