Hollanda’da İklim Değişikliğiyle İlgili Emsal Karar Verildi

Global ısınma sonucu meydana gelen iklim değişikliğini gözle görülür biçimde hissetmemizle birlikte hükümetlere olan baskı da arttı. Kimi şeyler artık geri getirilemez olsa da iklim değişikliğiyle gayrette bir zafer bugün Hollanda’da kazanıldı.

Bugün Hollanda Anayasa Mahkemesi, Hollanda hükümetini karbon kirliliğini azaltmaya mecbur kıldı. Münasebet olarak ise ‘vatandaşların insan haklarının çiğnendiği’ münasebeti verildi. Bu kararın en değerli noktası ise dünya genelinde süren emsal davalara örnek olabileceği özelliği taşıması.

Son 10 yılın en radikal kararı:

Dava, sürdürülebilirlik için uğraş veren Hollandalı Urgenda Vakfı tarafından hükümete karşı açılmıştı. Hollanda hükümeti, iklim değişikliğinin okyanus kıyısındaki ülkelere nasıl ziyan verebileceğini gösteren açık delillere karşın davadan haklı taraf olarak ayrılmaya çalışıyordu.

Lakin bugün sonuçlanan dava Hollanda hükümetinin istediği halde sonuçlanmadı. Davada hükümetin karbon emisyonu düzeyini gelecek yıla kadar 1990 yılının en az %25’i kadar düşürmesine karar verildi. Hasebiyle Hollanda hükümetini bu yıl şiddetli bir uğraşın beklediğini söyleyebiliriz.

Davada verilen karar, sadece bu yılın en radikal kararlarından biri değil, son 10 yılın da en radikal kararlarından biri olarak görülüyor. Kararla birlikte Hollanda hükümetinin emisyon konusunda başarısız olduğu ve iklim değişikliğinin sonuçlarının ne kadar önemli olabileceği de herkesin önünde ortaya çıkarılmış oldu.

ABD’de gerçekleşen benzeri davalar ise genelde hükümetin galip gelmesiyle son bulmuştu. Lakin Hollanda’daki mahkemenin verdiği karar, ABD ile birlikte dünyanın genelindeki tüm davalara örnek bir karara imza attı. Böylelikle iklim değişikliğinin önlenmesi konusunda daha süratli adımların atılabileceği düşünülüyor.

Davayı öbür davalardan farklı kılan şey neydi:

Dünyanın dört bir yanında açılan davaların birden fazla maddi hasar üzerine ağırlaşmıştı. Lakin Hollanda’da açılan dava insan hakları üzerine ağırlaştı. Urgenda, karbon kirliliğinin, Hollanda vatandaşlarının 47 ülke tarafından imzalanan Avrupa İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunması Sözleşmesi’nde yer alan ömür haklarını ihlal ettiğini savundu.

Verilen bu kararla birlikte mutabakatta bulunan öbür 46 ülke de temelinde müşahede altına alındı. Bu 46 ülkede bulunan benzeri vakıflar iklim değişikliği konusunda hükümetlerle çaba etmek için birebir sebebi kullanabilir.